Zmieniają się zasady odbierania odpadów. Aby nie płacić podwójnie za wywóz śmieci, każdy właściciel nieruchomości będzie musiał rozwiązać umowę z dotychczasowym usługodawcą. Obowiązkiem każdego konsumenta będzie uiszczanie opłaty na rzecz gminy. O nowych przepisach UOKiK przypomni w Światowym Dniu Konsumenta

Komentarz Prezes UOKiK na temat konkurencji na rynku zagospodarowania odpadów komunalnych

315 kg śmieci wytworzył każdy Polak w 2010 roku. Większość z zebranych w tym czasie ponad 10 mln ton odpadów komunalnych pochodziło od gospodarstw domowych – wynika z danych GUS. Właściciele domów jednorodzinnych, czy letniskowych muszą sami podpisywać umowy na odbiór odpadów, za mieszkańców bloków robi to spółdzielnia lub wspólnota. W ten sposób mogą negocjować warunki i wybrać najkorzystniejszą ofertę. Jednak od połowy 2013 roku usługodawcę wybierać będzie gmina, a nie mieszkańcy. O tym, czy to rozwiązanie jest rzeczywiście korzystne dla konsumentów UOKiK przypomni podczas debaty zorganizowanej w Światowym Dniu Konsumenta, który obchodzony jest 15 marca.

Od wielu lat UOKiK szczególnie przygląda się działalności gmin i spółek komunalnych. Bezprawne działanie gmin najczęściej polega na wykorzystywaniu przewagi na rynku gospodarowania i unieszkodliwiania odpadów. Prezes Urzędu prowadzi w tej chwili 16 postępowań dotyczących naruszania zbiorowych interesów konsumentów w tym sektorze. O tym, że stosowanie postanowień sprzecznych z prawem jest zabronione przekonała się niedawno odbierająca odpady kielecka spółka Veolia Usługi dla Środowiska.

Wątpliwości Urzędu wzbudziły postanowienia znajdujące się w umowach o odbiór odpadów m.in. odbierające konsumentowi możliwość odstąpienia od umowy, gdy zmieniała się cena usługi. Tymczasem, konsument ma do tego prawo zawsze wtedy, gdy przedsiębiorca zmienia istotne warunki kontraktu

Postępowanie w tej sprawie zostało wszczęte we wrześniu 2011 roku. Wątpliwości Urzędu wzbudziły postanowienia znajdujące się w umowach o odbiór odpadów m.in. odbierające konsumentowi możliwość odstąpienia od umowy, gdy zmieniała się cena usługi. Tymczasem, konsument ma do tego prawo zawsze wtedy, gdy przedsiębiorca zmienia istotne warunki kontraktu. Zakwestionowano także klauzulę, która wprowadzała do umowy rażąco krótki czas na zgłaszanie reklamacji. Veolia Usługi dla Środowiska zobowiązała się do zmiany kwestionowanych postanowień. Oznacza to, że zawarte umowy zostaną zmienione, a nowe nie będą mogły zawierać kwestionowanych przez Urząd klauzul.

W aktualnie prowadzonych postępowaniach Prezes UOKiK kwestionuje m.in. postanowienia informujące o karze za zniszczenie lub spalenie pojemnika (Ekologiczny Związek Gmin Dorzecza Koprzywianki), czy za odbiór odpadów (Miejskie Usługi Komunalne w Skarżysku-Kamiennej) w kwocie netto, a nie brutto. Wątpliwości wzbudzają także postanowienia pozwalające na natychmiastowe rozwiązanie umowy, gdy właściciel nieruchomości zalega z opłatą, bez wymaganego przez prawo wezwania do uregulowania należności (Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel w Krakowie).

Nowe prawo

Do końca 2012 roku rady gmin są zobowiązane podjąć uchwały w sprawach: wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, terminu, częstotliwości oraz trybu uiszczania opłaty, a także sposobu i zakresu świadczenia usług oraz poinformować o tym konsumentów. Każdy właściciel nieruchomości musi pamiętać o rozwiązaniu dotychczasowej umowy do końca czerwca 2013 roku, aby nie płacić podwójnych opłat za wywóz odpadów (jednej na rzecz gminy, drugiej – z tytułu dotychczasowej umowy)

1 stycznia 2012 roku zmieniła się ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminach. Za odbiór śmieci odpowiedzialne będą gminy, które na podstawie przetargu wybiorą przedsiębiorców wywożących odpady. Konsumenci za te usługi uiszczą opłaty narzucone przez gminy. Do końca 2012 roku rady gmin są zobowiązane podjąć uchwały w sprawach: wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, terminu, częstotliwości oraz trybu uiszczania opłaty, a także sposobu i zakresu świadczenia usług oraz poinformować o tym konsumentów. Każdy właściciel nieruchomości musi pamiętać o rozwiązaniu dotychczasowej umowy do końca czerwca 2013 roku, aby nie płacić podwójnych opłat za wywóz odpadów (jednej na rzecz gminy, drugiej – z tytułu dotychczasowej umowy).

O tym, jakie zmiany czekają właścicieli nieruchomości oraz czy nowe rozwiązania będą korzystne dla konsumentów i przedsiębiorców opowiemy na debacie zorganizowanej z okazji Światowego Dnia Konsumenta. Przedstawimy raport dotyczący rozwoju konkurencji i ochronie konsumentów na polskim rynku usług odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych. Spotkanie odbędzie się 15 marca w siedzibie UOKiK. Wezmą w nim udział m.in. przedstawiciele Ministerstwa Środowiska, Krajowej i Polskiej Izby Gospodarki Odpadami, Związku Pracodawców Gospodarki Odpadami.

Światowy Dzień Konsumenta obchodzony jest 15 marca, ponieważ tego dnia w 1962 roku miało miejsce przełomowe orędzie Johna F. Kennedy’ego, w którym prezydent USA sformułował cztery podstawowe prawa konsumentów do: informacji, wyboru, bezpieczeństwa i reprezentacji. Tego dnia UOKiK, UKE oraz ECK razem z Radiem Plus będą przypominać o prawach konsumentów korzystających z różnych usług. Telefoniczne dyżury ekspertów w godzinach od 10:00 do 16:00 pod numerem telefonu: 22 583 35 44. Ponadto z okazji Światowego Dnia Konsumenta 17 marca w godzinach od 12.00 do 20.00 w centrum handlowym Wola Park w Warszawie odbędą się Targi Wiedzy Konsumenckiej organizowane przez Stowarzyszenie Konsumentów Polskich. Serdecznie zapraszamy do udziału w tym wydarzeniu oraz odwiedzenia stoiska Urzędu i innych wystawców. Więcej informacji na temat partnerów na stronie internetowej organizatora.

Warto pamiętać, że w Polsce pomoc konsumentom w sporze z przedsiębiorcami oferują rzecznicy konsumentów. Bezpłatne porady udzielane są również pod numerem telefonu  800 007 707 przez Federację Konsumentów oraz w jej oddziałach. Poradnictwo konsumenckie w Polsce jest finansowane między innymi z budżetu UOKiK.

Dodatkowe informacje dla mediów:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 106, 55 60 314
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl