Sprawniejsze wykrywanie praktyk antymonopolowych, lepszy system monitorowania pomocy publicznej oraz skuteczniejsze metody oceny rozpatrywanych koncentracji - to priorytety Polityki konkurencji na lata 2008-2010, przyjętej przez Radę Ministrów

Jednym z głównych celów zapisanych w Polityce konkurencji na lata 2008-2010 jest zwiększenie efektywności działań Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Istniejące przepisy pozwalają wprawdzie na skuteczną walkę z praktykami antykonkurencyjnymi, niezbędne jest jednak ich dostosowanie do zmian zachodzących w światowej gospodarce - związanych z procesami globalizacyjnymi oraz rozwojem nowych technologii. W tym celu niezbędne jest usprawnienie systemu wykrywania i udowadniania praktyk antymonopolowych, m.in. poprzez kontrolę i przeszukania elektronicznych nośników danych.

Poprawie skuteczności ma również służyć stworzenie wytycznych precyzujących sposób karania przez UOKiK przedsiębiorców łamiących prawo. W najbliższych latach prognozuje się ponadto wzrost wysokości nakładanych kar dla naruszających zasady uczciwej rywalizacji rynkowej oraz dalsze rozwijanie programu łagodzenia kar (leniency). Groźba płacenia wysokich kwot ma powstrzymywać przed łamaniem prawa, a jednocześnie zachęcać do współpracy z UOKiK w zamian za zmniejszenie kary.

Kolejne priorytety w działaniach Prezesa UOKiK, jako organu właściwego w sprawach konkurencji, dotyczą podnoszenia sprawności systemu monitorowania pomocy publicznej oraz doskonalenia metod oceny skutków rozpatrywanych koncentracji. Niezbędne jest również efektywniejsze eliminowanie zabronionych praktyk na rynkach lokalnych, gdzie nieprawidłowości, choć niedostrzegalne z punktu widzenia całej gospodarki, są bardzo uciążliwe dla konsumentów.

W ciągu najbliższych dwóch lat przewidziana jest również kontynuacja działań mających na celu wspieranie i tworzenie konkurencji w sektorach regulowanych - energetyce, komunikacji elektronicznej, transporcie kolejowym, lotnictwie oraz usługach pocztowych. Za działania z tych obszarów odpowiedzialni są regulatorzy, których kompetencje obejmują przede wszystkim nakładanie i egzekwowanie obowiązków regulacyjnych. Rolą UOKiK jest ich wspieranie poprzez zwalczanie praktyk hamujących rozwój konkurencji na tych rynkach. W ostatnich latach Urząd prowadził wiele postępowań wobec byłych monopolistów - m.in. PKP Cargo i Telekomunikacji Polskiej, dotyczących nadużywania pozycji dominującej.

Istotnym założeniem Polityki konkurencji na lata 2008-2010 jest także wzrost poziomu konkurencji w całej gospodarce. W tym celu planowane są m.in. dalsze prace nad liberalizacją dostępu do wolnych zawodów. Chodzi przede wszystkim o zawody prawnicze, a w dalszej kolejności zajęcia związane z powstawaniem oraz obrotem nieruchomościami, takie jak architekt czy pośrednik handlu nieruchomościami.

Ważnym celem, zapisanym w rządowym dokumencie, jest aktywność Polski poza granicami kraju, w tym udział w tworzeniu międzynarodowej polityki konkurencji oraz wymiana informacji i technologii z innymi państwami.

Środkiem prowadzącym do rozwoju konkurencji jest zwiększanie świadomości społecznej przedsiębiorców i konsumentów. O konieczności podnoszenia wiedzy profesjonalnych uczestników rynku świadczą badania przeprowadzone w 2006 roku na zlecenie UOKiK. Wynika z nich, że co czwarty przedsiębiorca zdecydowałby się na zawarcie porozumienia cenowego, a co trzeci - na narzucenie niekorzystnych warunków kontrahentom. Szczególnie dotyczy to małych i średnich podmiotów, wśród których znajomość prawa antymonopolowego jest najmniejsza. W latach 2008-2010 w szerszym niż dotychczas zakresie prowadzona będzie działalność edukacyjna wśród związków przedsiębiorców. Niezbędna jest także edukacja konsumentów - słabsi uczestnicy rynku nie zawsze zdają sobie sprawę, że brak konkurencji na rynku może odbić się na jakości czy cenie kupowanych przez nich towarów.

Adresatem działań edukacyjnych będą również samorządy. Nieznajomość prawa antymonopolowego wśród władz lokalnych skutkuje z jednej strony częstymi przypadkami łamania przez nie prawa, np. poprzez nadużycie pozycji dominującej, a z drugiej strony samorządy same padają ofiarą nieuczciwych działań, takich jak zmowy przetargowe.

Za realizację Polityki odpowiedzialny jest UOKiK. Do kompetencji Urzędu należy m.in. prowadzenie postępowań administracyjnych przeciw przedsiębiorcom łamiącym prawo antymonopolowe, kontrola koncentracji przedsiębiorstw oraz monitorowanie pomocy publicznej. Wraz z innymi organami realizuje także zadania związane z propagowaniem wiedzy dotyczącej konkurencji.

Dodatkowe informacje:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 106, 55 60 430
faks 22 826 11 86

E-mail: mcieloch@uokik.gov.pl