UOKiK - Urząd - Informacje ogólne - Wydarzenia, komentarze - Komentarz Małgorzaty Krasnodębskiej-Tomkiel Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Budowanie monopolu kolejowego nie poprawi sytuacji pasażerów

Tu jesteś: Strona główna > Urząd > Informacje ogólne > Wydarzenia, komentarze

Komentarz Małgorzaty Krasnodębskiej-Tomkiel Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Budowanie monopolu kolejowego nie poprawi sytuacji pasażerów
podziel się

< poprzedni | następny > 15.10.2010

Budowanie monopolu kolejowego nie poprawi sytuacji pasażerów

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów od miesięcy przygląda się sytuacji panującej na polskiej kolei – efektem jest opublikowany w sierpniu br. raport Kierunki rozwoju konkurencji i ochrony konsumentów na rynkach przewozów kolejowych w Polsce. Wniosek płynący z analizy Urzędu jest jasny: sytuacja pasażerów nie ulegnie poprawie, jeśli nie będzie konkurencji pomiędzy przewoźnikami. W przeciwnym razie nigdy nie zmienią się panujące obecnie fatalne warunki, na które narzekają pasażerowie – ciągłe opóźnienia pociągów, niski komfort jazdy, brak alternatywnej oferty. Niespełna miesiąc temu z inicjatywy UOKiK odbyła się debata, podczas której rozmawialiśmy na te tematy z przedstawicielami Ministerstwa Infrastruktury, spółek kolejowych a także niezależnych ekspertów rynku.

Aktualnie dyskusja została skierowana na zupełnie inny tor. Ministerstwo Infrastruktury planuje zawrzeć z PKP Intercity umowę ramową na świadczenie usług publicznych, co ma umożliwić spółce zakup nowoczesnego taboru. Projekty przedmiotowej umowy oraz uchwały dotyczącej finansowania międzywojewódzkich przewozów pasażerskich trafiły w ramach uzgodnień międzyresortowych m.in. do Ministerstwa Gospodarki, Finansów, Rozwoju Regionalnego i UOKiK.

Urząd bardzo szczegółowo przeanalizował oba dokumenty. Naszym zdaniem proponowane rozwiązanie kłóci się z zasadami ochrony konkurencji i konsumentów oraz przepisami o pomocy publicznej. Urząd popiera plany, które mają umożliwić wjazd na polskie tory nowoczesnych pociągów, jednak nie może się to odbyć kosztem konkurencji, a w efekcie pasażerów. Kuriozalne są plany włączenia usług, które mogą być świadczone na zasadach komercyjnych, do usług publicznych. Objęta przedmiotową umową trasa (Gdynia-Warszawa-Kraków/Katowice) jest jedną z najbardziej popularnych w kraju. Nie ma zatem konieczności wspomagania jej z publicznych pieniędzy. Już w swoim raporcie UOKiK sygnalizował, że należy oddzielić usługi, które mogą być świadczone komercyjnie od dotowanych – czyli niedochodowych, potrzebujących wsparcia finansowego. Ponadto proponowane rozwiązanie jest sprzeczne z zasadami gospodarki wolnorynkowej, gdyż zamyka drogę wejścia na ten rynek nowym podmiotom. Żaden przewoźnik nie będzie w stanie wejść na tę trasę z własnym taborem i zaoferować konkurencyjnej oferty. Ponadto okres, na który ma zostać zawarta umowa ramowa – 10 lat z możliwością przedłużenia na kolejne 5 – ograniczy konkurencję przez ten czas. Efekt? Brak konkurencyjnej oferty, a tym samym skazanie pasażerów na korzystanie z usług jednego tylko przewoźnika, który będzie dyktował warunki świadczenia usług oraz kształtował ceny biletów.

Uwagi Urzędu nie mają na celu uniemożliwienia wjazdu na tory nowoczesnym składom. Popieramy wszelkie rozwiązania, które mają polepszyć jakość usług świadczonych przez przewoźników kolejowych. Jednak zaproponowana przez resort umowa nie może zostać przez nas pozytywnie oceniona, gdyż jej skutkiem jest zdławienie raczkującej dopiero konkurencji na polskim rynku kolejowym. Jak długo przewoźnicy nie będą odczuwali presji ze strony konkurentów, tak długo nie będą polepszać swojej oferty. Skutki takiego stanu rzeczy już dziś odczuwają i nadal będą odczuwać pasażerowie.

Ostateczną decyzję podejmie w tym przypadku Ministerstwo Infrastruktury. Liczę na to, że resort bardzo dokładnie przeanalizuje wszelkie aspekty planowanej transakcji i podejmie decyzję zgodną z prawem oraz korzystną dla rynku i konsumentów.